Potwór

lektur młodzieżowych się nie zapuszczają. Ja przyznam, też rzadko, ale ten tytuł będę polecała. WARTO. Naprawdę warto. Choćby dlatego aby, jak to miało miejsce w moim przypadku, zdobyć nowe doświadczenie czytelnicze. Ale od początku. Autor (1937-2014), afroamerykanin wychowany w Harlemie, napisał ponad sto książek dla dzieci i młodzieży. POTWÓR (z 1999r.) to lektura szkolna w Stanach Zjednoczonych i pozycja uznawana za jedną z najważniejszych w kategorii Young Adult. Książka dla wielu może być znana z netflixowej ekranizacji o tym samym tytule. Czy obejrzę? Nie wiem, chyba za bardzo mi się podobała książka ale może ktoś mnie przekona? 16-letni Steve zasiada na ławie oskarżonych, skazany za współudział w zabójstwie właściciela sklepu w Harlemie. Obraz ukazujący młodego człowieka jako pionka systemu, z jednej strony więźniowie, stare wygi pozbawione skrupułów, z drugiej aparat sprawiedliwości, który ma być bezstronny. Ale czy jest? Tym bardziej w odniesieniu do młodego, czarnego mężczyzny bez alibi? Autor nie da nam rozwiązania, da nam za to sposobność wydania swojego werdyktu. Jak się z nim poczujesz? Receptą Steve na poradzenie sobie z przebywaniem w więzieniu, w ogóle z całą tą sytuacją, w której się znalazł jest spisywanie scenariusza filmowego. Na bieżąco, jak w życiu. I tu ważna informacja. Książka ma formę scenariusza. Są rozpisane osoby, didaskalia, są retrospekcje. Są "najazdy" kamerą na twarze, drobiazgi, uchwycone sytuacje. I choć forma wskazywałaby na to, że to proste i szybkie czytanie, nie mogę się zgodzić. Książka choć niewielka rozmiarem, pełna jest emocji. Jest zajmująca i z premedytacją jej czytanie rozłożyłam na raty. Zdaję sobie sprawę, że w Stanach ma ona zupełnie inny wydźwięk niż gdy czytam ją ja a i tak w głowie zostaje i mnoży pytania. Smutne, bo 22 lata od powstania jest wciąż tak samo aktualna.

że zmuszanie kogoś, żeby żył, to część kary." "Potwór" to niepozorna książka, napisana w formie scenariusza, którą czyta się naprawdę dobrze. Co więcej przez większość czasu wydaje się, że wszystko mniej więcej wiemy, wiemy kto jest dobry a kto zły, kto mówi prawdę a kto kłamie, ale ta cała przejrzystość fabuły zmienia się pod sam koniec. Bo to właśnie wtedy uświadamiamy sobie, że to właśnie my, czytelnicy, jesteśmy ławą przysięgłych, która ma wydać wyrok. Przypominają nam się urywki wspomnień głównego bohatera, które nie są jednoznaczne. Czy Steve Harmon rzeczywiście jest winny, a jeżeli nie to dlaczego ma wyrzuty sumienia? A może jest tylko ofiarą systemu, która widzi w nim nie człowieka tylko czarnoskórego chłopaka? Ciekawa, nieoczywista, zmuszająca do refleksji i dyskusji.

tytułowym "potworem" sprawiły, że coś w nim pękło... Przestał rozumieć, kim naprawdę jest. Winnym? Niewinnym? Człowiekiem? Potworem? Książka nie jest łatwa w odbiorze zarówno z uwagi na temat, jak i formę. To nie jest prosta historia pisana czystą prozą tylko rodzaj scenariusza wymieszanego ze zdjęciami i prywatnymi zapiskami bohatera, jakby wydartymi wprost z jego dziennika. Steve marzy o kręceniu własnych filmów, dlatego zawarcie wspomnień w takiej postaci, pomaga mu przetrwać trudne chwile w odosobnieniu. Według mnie autor miał świetny pomysł właśnie z taką zabawą słowem. Z "Potwora" płynie przekaz, żeby przede wszystkim pokazać ławie przysięgłych, że jest się człowiekiem, a nie kolejnym czarnoskórym chuliganem z gotową kartoteką. Stąd dziennik wypisany inną czcionką, zbliżoną do ręcznej, stąd podkreślenia, duże litery, emocje czasem przekazane dosyć nieporadnie i wreszcie forma scenariusza tudzież dramatu, która jeszcze silniej zbliża do nas bohaterów. Czytelnik zamienia się w członka ławy przysięgłych, to do nas należy wyrok w tej sprawie. Bardzo ciekawy jest również bohater. Chłopak, który jest w szoku, czuje się bezradny, przez toczący się przeciw niemu proces, sam zaczyna wątpić w siebie i w swoją niewinność. Skoro nic nie zrobił, to czemu czuje winę? A może jednak oskarżyciel ma rację co do niego? Steve słucha głosów dochodzących z różnych stron i powoli doprowadza nas do prawdy, kulminacyjnej sceny w stworzonym przez niego filmie. Dla dopełnienia obrazu obejrzałam również "Potwora" na Netfliksie i polecam wam zrobić to samo. Nie jest to dokładne odwzorowanie książki i bardzo dobrze, ale wiele scen czy wypowiedzi się powtarza. Móc zobaczyć to dzieło i jednocześnie jakby trzymać pierwowzór w ręce w formie papierowej - wrażenie jest niesamowite. Polecam lekturę osobom, które lubię poruszać ciężkie tematy. To historia, którą można by analizować i z której można się czegoś nauczyć.