Swifties! It’s us. Hi! Jesteście tu z nami? Przed nami wielkie święto dla wszystkich fanów Taylor Swift – 1 sierpnia artystka rozpoczyna serię koncertów w Warszawie. Z tej okazji mamy dla Was krótki przewodnik po wszystkich jedenastu erach Taylor, wraz z dopasowanymi do nich książkami. Załóżcie słuchawki, odpalcie playlistę z piosenkami Blondyny i zatopcie się w lekturze. Are you Ready for it?
Czym jest era w kontekście twórczości Taylor Swift?
Każdy z jedenastu albumów, które stworzyła Taylor Swift, posiada swoją określoną estetykę. Składają się na nią odmienny styl muzyczny i element wizualny, którymi odróżnia się od innych. Każda z er przedstawia zupełnie inny etap liczącej aż 17 lat twórczości artystki. Różnią się od siebie kolorami strojów, fryzurami (jak w przypadku odejścia od długich włosów na rzecz boba z ery 1989), czy nowym brzmieniem. Dzięki temu z każdą z er można się z łatwością utożsamić. Potwierdza to pełna brokatu atmosfera The Eras Tour, gdzie wszyscy fani przebierają się w stroje związane ze swoimi ulubionymi albumami. A teraz get it the car i zobaczcie, które z naszych książek pasują do poszczególnych er.
Łzy ściekające na gitarę, czyli piękny początek – Era Taylor Swift
Debiuty nie należą zazwyczaj do najłatwiejszych, szczególnie, jeśli wydaje się swoją pierwszą płytę w wieku 17 lat. Estetyka pierwszego albumu artystki, zatytułowanego jej imieniem i nazwiskiem, utrzymana jest w zieleniach i błękitach, nawiązujących do swojskiego brzmienia country. 
Podobnie jak wydanie zjawiskowej Wyspy zaginionych drzew, pierwszy krążek późniejszej ikony światowego popu jest skąpany w zieleni. Wyjątkowa powieść Elif Shafak to historia, w której natura towarzyszy dwójce zakochanych ludzi, próbujących odnaleźć stabilność w cieniu konfliktu narodowego. W pierwszym albumie Swift opowiada o wszystkim tym, co jest istotne podczas dorastania – samoakceptacji, pierwszych miłościach i szukaniu swojego miejsca na świecie. To płyta wypełniona radosnymi kawałkami, jak Our Song, ale można znaleźć tutaj także początki melancholijnego stylu artystki, jak Cold As You. 
Tematykę dorastania i mierzenia się z wyzwaniami tego okresu porusza w swojej książce A. Gardaś. Opowiedz mnie na nowo to historia Kaja, dziewiętnastolatka, który jako wolontariusz pomaga w lokalnym szpitalu. Gdy nawiązuje bliższą relację z jednym z niewidomych pacjentów, odkrywa siebie i swoje uczucia na nowo. Odkryjcie, czy ich znajomość rozkwitnie niczym miłość w piosence I’m Only Me When I’m With You.
Prawdziwie nieustraszone Fearless (Taylor’s Version)
Druga płyta Taylor, utrzymana w estetyce złota i frędzelków, wydaje się słodką balladą o pierwszych pocałunkach i urokach licealnego życia. 
Są to jednak pozory – choć Taylor w trakcie tej ery wciąż wyglądała jak nastolatka, to często była naprawdę Fearless (w tym miejscu zatrzymajmy się na chwilę i wspomnijmy jej Monologue Song na temat 27-sekundowego zerwania z Joe Jonasem przez telefon…). Wówczas jej kariera nabrała rozpędu, wraz z którym, poza licznym nagrodami, pojawiły się też pierwsze fale hejtu. Mimo tych negatywnych elementów, album Fearless jest osnuty narracją o młodości i momentach, których wspomnienie towarzyszy człowiekowi przez całe życie. 
Taka sama aura owija Projekt: Miłość Kelly Yang, opowieść o relacji outsidera i popularnej dziewczyny. Tym razem ona nosi krótkie spódniczki i szpilki, i to on musi się starać o jej uwagę.
Podobne wrażenia nasuwa książka Zaczytana i bestia Ashley Poston. Lektura tej historii – perypetii Rosie i Vance’a – przy dźwiękach gitary w The Way I Loved You będzie cudownym, pełnym emocji czasem.
Kiedy odnajdziesz swój głos – Era Speak Now (Taylor’s Version)
Gdy nastoletnia Taylor wygrała prestiżową nagrodę Grammy za najlepszy album roku, wprost proporcjonalnie do pochwał nadeszła również fala krytyki. Wówczas ambitna piosenkarka postanowiła udowodnić hejterom, że się mylą co do jej braku talentu. Z tego powodu następny album napisała w całości sama. Speak Now to głos coraz bardziej zadziornej dziewczyny i połączenie ballad, takich jak Enchanted, z mocnymi rockowym brzmieniem z Haunted. 
Fioletowa estetyka albumu doskonale pasuje do książki Jennifer Wright, I że (Ci) nie odpuszczę. Najbardziej mordercze kobiety w historii. Elementy dobrze znanego motywu female rage odnaleźć można chociażby w piosence Better Than Revenge, w której Taylor rozprawia się z dziewczyną, z którą zdradził ją były chłopak, ale… na całe szczęście, robi to tylko za pomocą piosenki. 
Motyw bajkowości i szukania swojej wewnętrznej siły, tak mocno eksplorowany w tym albumie, odnajdziecie też w Legendzie o popiołach i wrzasku autorstwa Bestselerek – Anny Bartłomiejczak i Marty Gajewskiej. W tym emocjonującym pierwszym tomie zakochają się wszyscy fani wciągających, magicznych historii, które wyzwalają energię niczym The Story Of Us, ale także pozwalają zasnuć się w narracji przepełnionej nostalgią, niczym Timeless.
Dla tych, którzy gustują w bad boyach/girls i później tego żałują – Era Red (Taylor’s Version)
Powstanie albumu Red jest powszechnie uznawane za moment, w którym rozpoczęła się transformacja Taylor z piosenkarki country w gwiazdę popu. Piosenki, które znalazły się na krążku zyskały miano kultowych – na czele z 10-minutową wersją All too well, która w 2021 roku wraz z inspirowanym nią filmem podbiła serca miliony fanów.
Red ma estetykę w barwach czerwieni, brązu i beżu. Te odcienie od chwili wydania albumu nieustannie przywodzą na myśl jesień i idące za nią złamane serce po wakacyjnym romansie. To pierwszy break-up album, jaki wydała Taylor i wciąż służy kolejnym pokoleniom jako tło do rozpaczania po zerwaniu. Czy wśród Swifties jest ktoś, kto chociaż raz nie płakałby do Sad Beautiful Tragic lub Better Man? 
Estetykę tego albumu, a szczególnie vibe hitu I Knew You Were Trouble znajdziecie w książce Klub Pogromców Luisa Ortegi. To historia o dziewczynie, której granice zostają przekroczone w momencie, w którym jest najbardziej odkryta i podatna na zranienie – i to przez kogoś, komu zaufała. Ku swojemu załamaniu pada ofiarą plotek i pomówień. Okazuje się jednak, że nie jest sama – istnieją też inni pokrzywdzeni, którzy są gotowi pomóc w ściągnięciu na oprawcę zemsty.
Jeżeli czujecie się przytłoczeni swoimi obowiązkami, a może nawet popularnością, której brzemię przeżywacie na nowo z każdym kolejnym odsłuchaniem The Lucky One, przeczytajcie Siedmiu mężów Evelyn Hugo. Zarówno ta książka, jak i piosenka opowiadają o tym samym: jak okropną rzeczą jest bycie sławnym.
Nigdy nie wyjdziemy z mody! – Era 1989 (Taylor’s Version)
Wszyscy Swifities pamiętają, gdzie byli i co robili, gdy pierwsze zdjęcie artystki z ikonicznym bobem wyszło na światło dzienne. Mamy rok 2014, pop przeżywa swój szczyt popularności, a to wszystko za sprawą albumu, który zmienił na dobre trajektorię kariery Taylor – 1989. Artystka porzuca na dobre brzmienie country, przenosi się do Nowego Jorku i tworzy album, który redefiniuje muzykę pop. 
Jednym z kluczowych elementów jego estetyki były kadry z aparatu Polaroid. Podobne zdjęcia znaleźć możecie także na okładce najnowszej książki Remigiusza Mroza, Kadrów niedogaszonych wspomnień. W drugiej odsłonie bestsellerowej serii o Aspen i Graysonie, Mróz podąża za tajemniczymi polaroidami. Jakie sekrety mogą w sobie kryć? Ale, ale, are we out of the woods yet? 
Album 1989 to prawdziwa laurka dla Nowego Jorku, gdzie miejsce akcji ma książka A jeśli to my. To opowieść o zauroczeniu, pierwszych randkach i odkrywaniu samego siebie w nowym mieście. Czy Arthur i Ben odnajdą się po pierwszym spotkaniu i czy ich relacja okaże być się niczym wzruszający musical? Ta lektura idealnie sprawdzi się, gdy na słuchawkach włączycie klasyki opowiadające o uczuciach, jak Style czy You Are In Love.
Karma zawsze wraca – Era Reputation
Wspomnienie roku 2016 w każdym i każdej Swiftie wywołuje dreszcz grozy. W tym czasie Taylor Swift powszechnie kojarzyła się tylko z jednym: symbolem węża. I to nie w kontekście sprytnego stworzenia, a jadowitego gada, którym według słów niektórych ze swoich dawnych przyjaciół miała być. Fala hejtu, jaka spadła na piosenkarkę, zmusiła ją do tego, co zwykle robią węże w obliczu zagrożenia – odpełznięcia i ukrycia się w bezpiecznym miejscu. 
Mało kto spodziewał się powrotu. A jednak wróciła, i to silniejsza niż kiedykolwiek. Wraz z reputation zapoczątkowała nową erę, w której głośno mówi o tym, że choć jej reputacja nigdy nie była gorsza, to, wbrew wszystkiemu, nigdy nie była szczęśliwsza.
Choć reputation wydaje się być albumem ostrym, to jedynie mylący pozór. Wszyscy Swifties zgodnie stwierdzą, że w rzeczywistości jest to najromantyczniejsza z er. 
Tę atmosferę uczucia rodzącego się w momencie, który wydawać by się mógł zupełnie nieodpowiedni, znajdziecie w książce Gołąb i Wąż. Tam, zupełnie jak w piosence Don’t Blame Me, bohaterka pod wpływem emocji z trującego bluszczu zmienia się w delikatną stokrotkę, nie tracąc przy tym na swojej sile.
Paradoksalne połączenie twardej skóry i wrażliwego serca znajdziecie również w Dotknij mnie. Na kartach tej książki poznacie Juliette, której losy idealnie odzwierciedla piosenka Call It What You Want – w końcu i jej wszystkie kwiaty odrosły jako kolce, budując zbroję przed otaczającym światem.
Anioły przewracają oczami – Era Lover
Po wydaniu reputation oraz towarzyszącej mu spektakularnej trasie, wydawać by się mogło, że Taylor Swift zasłużyła na chwilę wytchnienia. Nic podobnego, bowiem artystka niemal od razu zaczęła pracować nad nowym albumem, który ukazał się w następnym roku pod tytułem Lover. Choć estetyka płyty – róże, pastelowe błękity i żółcie – mogłyby wskazywać na wyidealizowany przekaz tekstów, prawda jest inna. 
Pod masą cekinów i brokatu kryją się samokrytycyzm oraz obawy o los USA przed wyborami, co zdradza piosenka Miss Americana&The Heartbreak Prince. Między energicznymi i radosnymi utworami, jak I Think He Knows, znajdziecie również refleksyjną piosenkę The Archer. 
Jeżeli ta era jest Waszą ukochaną i zdecydowanie jesteście Lover girlies czy boys, Wasze serca podbije współczesny klasyk literatury młodzieżowej, jakim jest książka Arystoteles i Dante przepadają w toni życia. Ta opowieść pokazuje, że nawet w związku nie tracimy swojej tożsamości jako jednostka, która ma swoje problemy i obawy.
Tym, którzy kochają motyw miłości, o którą trzeba zawalczyć – jednym słowem, dla fanów piosenki Afterglow – polecamy zanurzenie się w świecie opisanym w Spotkasz mnie nad jeziorem, historii o błędach, stracie, emocjach, a przede wszystkim o wybaczaniu.
Powrót silniejszy niż trend z lat 90. – folklore & evermore
Gdy, wraz z początkiem pandemii, nadszedł czas izolacji, cały świat nagle się zatrzymał. Wszystkie koncerty zostały odwołane, w tym planowana trasa koncertowa Lover Fest, a wszyscy siedzieliśmy w domach, w oczekiwaniu na lepszy czas. Podczas tego okresu Taylor nie próżnowała, a efektami jej prac zachwycamy się do dzisiaj – folklore i siostrzany album evermore to dwa dzieła, które diametralnie różnią się od całej twórczości artystki. W akompaniamencie folkowego, spokojnego brzmienia, odchodzi ona od historii o swoim życiu na rzecz opowiadania fikcyjnych, lecz przejmujących opowieści. 
Nastrojowo do folklore pasują historie pełne osobliwości, wrażliwości i emocjonalności, zupełnie jak Gallant autorstwa V.E. Schwab. To tajemnicza opowieść o dziewczynce, poszukującej swojej tożsamości i próbującej przekroczyć bramę, za którą kryć się może jej dziedzictwo. Podobnie jak w najbardziej przejmujących piosenkach na albumie, takich jak this is me trying czy my tears ricochet, Schwab snuje opowieść, która nie tylko wciąga, ale także niebywale porusza. 
Siostrzany album folklore, evermore, sięga jeszcze głębiej i zabiera nas w kolejne, nigdy wcześniej nieeksplorowane rejony. Doskonale pasuje do niego jedna z najbardziej wyjątkowych powieści utrzymanych w duchu young adult w naszej kolekcji, Dom sióstr marnotrawnych Krystal Sutherland. Jak mówiła Taylor, no body, no crime – w książce w pewnym momencie znika jedna z trzech sióstr. Dwie pozostałe muszą się sprzymierzyć i spróbować odnaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące ich wspólnej przeszłości. Eskapistyczny duch folklore i evermore doskonale pasuje do książek w duchu fantasy, ale także do wszystkich powieści, które eksplorują najczulsze strony ludzkiej emocjonalności.
A co, jeśli jestem geniuszem? – Era Midnights
Końcówka lata 2022, gala MTV Video Music Awards, Taylor Swift odbiera nagrodę za najlepszy teledysk. Za chwilę zrobi coś, co sprawi, że cały muzyczny świat na moment wstrzyma oddech. Zapowiada swój dziesiąty album studyjny, Midnights, pierwszy zupełnie nowy twór od czasu pandemicznych krążków. Powraca do popowego brzmienia, nazywając utwory opowieściami o nieprzespanych nocach, w których na powierzchnię wychodzą obawy i wątpliwości. 
Do tego wyjątkowego albumu idealnie pasuje powieść z Serii Skandynawskiej, Kobiety, o których myślę nocą. Nie tylko wspaniale pasuje do vibe’u ery swoją granatową, pełną gwiazdozbiorów okładką, ale także swoim zamysłem fabularnym. To opowieść o odkrywaniu siebie i spełnianiu marzeń, niezależnie od wieku i życiowej sytuacji. Tak samo jak Midnights, opowiada historie o przekraczaniu swoich wewnętrznych barier i o przezwyciężaniu życiowych trudności, a to wszystko w nieco dziwnej, lekko niepokojącej aurze. 
W podobny sposób o chronicznej chorobie i o tajemniczych wydarzeniach pisze Mona Awad w książce Wszystko dobrze. To magiczna, niesamowita ballada o moście między ekstazą a cierpieniem, utrzymana w teatralnych okolicznościach. Gratka dla wielbicieli literatury, która, podobnie jak Anti-Hero czy Bejeweled, szybko nie wychodzi z głowy.
Oh, here we go again – The Tortured Poets Department
,,Och, to znowu się dzieje” – tak zaczyna się piosenka My Boy Only Breaks His Favorite Toys, jeden z utworów, który możemy usłyszeć na najnowszym albumie Taylor Swift.
Nie ma chyba lepszego podsumowanie tego, co znajdziemy w The Tortured Poets Department, zwanym pierwszym break-up albumem od czasów Red. Rozpoczęta w tym roku era ocieka atramentem i łzami wylanymi nad manuskryptem pokrytym poezją.
Jest nostalgiczna, stanowi zakończenie pewnej epoki, ale i pełna nadziei, bowiem ze śmiercią czegoś starego, zawsze oczekujemy narodzin czegoś nowego. TTPD jest czternastą z bezsennych nocy, które nas dręczą od Midnights – nocą, w której wpatrujemy się w pokryte gwiazdami niebo.
Istnieje książka, która idealnie pasuje do lektury z cichym dźwiękiem TTPD w tle. Chodzi oczywiście o Daisy Jones & the Six. Niezależnie od tego, która piosenka jest Waszą ulubioną, jesteśmy przekonani o tym, że można ją dopasować do fabuły. I Can Do It With a Broken Heart? Idealne odzwierciedlenie emocji Daisy przed koncertem w Chicago. Guilty as Sin? Tego motywu możecie się dopatrzeć w całej relacji Billy’ego i Daisy. The Smallest Man Who Ever Lived? 
Chyba każdy, kto czytał tę książkę, doskonale zna odpowiedź… Jeżeli nie należycie do tej grupy, warto nadrobić tę lekturę, by w pełni móc się cieszyć poetycką aurą TTPD.
Estetykę bieli i szerości The Tortured Poets Department odnajdziecie również w Siedmiorgu świętych bez twarzy, która pozwoli Wam przenieść się do niebezpiecznego świata, w którym każdego dnia toczy się walka o przywileje, wolność oraz przeżycie. Wsłuchajcie się w pierwsze takty Who’s Afraid of Little Me? i pozwólcie pochłonić się lekturze niczym oceanowi.
Znacie teraz każdą z er Taylor Swift, więc pozostaje tylko wybrać, jaką książkę zabierzecie w drogę na Stadion Narodowy. The Eras Tour w Polsce rusza już 1.08.2024 i, szczerze mówiąc, nasi wszyscy biurowi swifties nie mogą powstrzymać swojej ekscytacji. Wszystkim wyruszającym na koncert życzymy doskonałej zabawy, a pozostałych zachęcamy do seansu filmu z trasy na platformie Disney+. Po filmie lub po koncercie gorąco polecamy wszystkie książki z naszego artykułu. Jeśli jednak dopiero zaczęliście Waszą podróż w głąb twórczości Taylor Swift, pamiętajcie – you’re not on your own, kid.
So Long, Swifities!
